6 تا از فواید ضد آفتاب برای پوست (چرا باید از ضد آفتاب استفاده کنیم؟)

همه ما بارها و بارها در مورد اهمیت استفاده از کرم‌های ضدآفتاب شنیده‌ایم. برخلاف سایر محصولات آرایشی که هیجان‌انگیزند و مصرف آن‌ها تغییرات جالبی روی صورت ایجاد می‌کند و در زیبایی تأثیر آنی دارند، ضدآفتاب‌ها قرار است پوست‌مان را همان‌جوری که هست نگه دارند. مهم نیست چه نوع پوستی دارید، هدف ضدآفتاب محافظت از پوست شماست. ما باید هر روز از ضدآفتاب استفاده کنیم اما قرار نیست تغییر بکنیم و یکی از دلایل سختی و خسته‌کنندگی استفاده از این کرم‌ها هم همین است چون همان‌ طوری که بودیم می‌مانیم.

تمامی محصولاتی مراقبت از پوستی که برای حفظ طراوت و شادابی پوست استفاده می‌کنیم برای اصلاح آسیب‌های وارد شده به پوست و نگهداری از آن هستند. اما کرم ضدآفتاب آخرین مرحله مراقبت از پوست و احتمالاً مهم‌ترین قسمت آن است. وقتی پای ضدآفتاب در میان باشد، فقط در مورد جلوگیری از پیری زودرس صحبت نمی‌کنیم. بلکه در مورد جلوگیری از سرطان پوست هم حرف می‌زنیم. این مطلب را به فواید استفاده از کرم ضدآفتاب اختصاص دادیم تا هرچه بیشتر به ارزش و اهمیت آن پی ببرید و هیچ‌وقت آن را از قلم نیندازید.

عوارض استفاده نکردن از ضدآفتاب

آفتاب گرفتن حس خیلی خوبی دارد و معمولاً به این باور رسیده‌ایم که با برنزه شدن بهتر به نظر می‌رسیم. با این حال خورشید دوست ما نیست، و عملاً چیزی به نام تابش «سالم» وجود ندارد چون واقعاً می‌تواند به پوست‌ آسیب بزند و عوارض بسیار وحشتناکی داشته باشد. اگر بخواهیم خیلی ساده و روشن در مورد عوارض استفاده نکردن از ضدآفتاب صحبت کنیم، باید بگوییم مشکلات پوستی فراوانی در انتظارتان خواهد بود. همچنین قرار گرفتن مکرر در معرض اشعه فرابنفش می‌تواند سیستم ایمنی بدن را هم در معرض خطر قرار دهد.

اشعه UVA می‌تواند روی مهار آنتی‌ژن و تولید سیتوکین‌های سیستم ایمنی و همچنین تولید سلول‌های تنظیم‌کننده اثر بگذارد و بدن را در برابر ابتلا به ویروس‌ها، باکتری‌ها و عفونت مستعدتر کند. از طرفی عوارض ناشی از اشعه‌های فرابنفش روی پوست هم فاجعه‌بار است به نحوی که در مدت کم باعث آفتاب سوختگی می‌شود. اما در بلند مدت به سلول‌های پوستی و رگ‌های خونی زیر پوست آسیب می‌رساند و موجب پیرتر شدن پوست و افزایش چین‌وچروک می‌شود. اگر بدانید چقدر اشعه فرابنفش مثل پرتوهای لیزری است که انگار به پوست‌تان شلیک می‌شود و به فیبرهای کلاژن و الاستین آسیب می‌رساند، حسابی شوکه می‌شوید.

همچنین برخی از خسارت‌ها جانبی است. وقتی که الاستین شروع به تجزیه می‌کند، بدن آنزیم‌هایی را به نام متالوپروتئینازها تولید می‌کند. این آنزیم‌ها بیشتر باعث تجزیه کلاژن می‌شود و در نتیجه چین‌وچروک‌ها هم زیادتر می‌شوند. اما همچنان جدی‌ترین عارضه استفاده نکردن از ضدآفتاب افزایش احتمال ابتلا به بیماری سرطان پوست است. پس این عوارض خطرناک و جدی را دست‌کم نگیرید و همیشه از ضدآفتاب استفاده کنید.

1. محافظت در برابر اشعه‌های UV

تخریب لایه اوزون طی دهه‌های اخیر، خطر آسیب اشعه‌های مضر UV خورشید به پوست را افزایش داده است. کرم‌های ضد آفتاب، محصولاتی حیاتی هستند که از پوست در برابر اشعه‌های خطرناک خورشید محافظت می‌کنند. SPF که مخفف ترکیب انگلیسی Sun Protection Factor است، نشان‌دهنده میزان توانایی کرم ضدآفتاب برای محافظت در برابر اشعه‌های ماورابنفش UVB و UVA است. طبق نظر پزشکان، بهتر است ضدآفتابی که انتخاب می‌کنید حتما دارای SPF 30 یا بیشتر باشد.

«A» در UVA مخفف «Aging» یا اشعه پیری و دارای طول‌موج طولانی است، یعنی به عمق پوست یا همان «درم» نفوذ می‌کند. این اشعه نه تنها ایجادکننده سرطان است، بلکه نقش مهمی در پیری دارد، چرا که به کلاژن‌های درم حمله می‌کند. B مخفف «Burning» یا سوزش است و نسبت به اشعه UVA طول‌موج کوتاه‌تری دارد، بنابراین به صورت سطحی‌تر به پوست نفوذ می‌کند. UVB عامل اصلی سرطان‌های پوست و آفتاب‌سوختگی تابستان است. طبق نظر پزشکان، بهتر است ضدآفتابی که انتخاب می‌کنید دارای اس‌پی‌اف ۳۰ یا بیشتر باشد تا پوشش‌دهی بهتری در برابر اشعه‌های مضر و خطرناک خورشید ایجاد کند.

2. جلوگیری از پیری زودرس

قرار گرفتن در معرض نور خورشید، در طولانی‌مدت منجر به پیری زودرس می‌شود. بنابراین اگر هنگام خروج از منزل، از پوست خود محافظت نکنید، پس از مدتی شاهد ایجاد خطوط و چین‌وچروک ریز پوستی خواهید بود. جلوگیری از علائم پیری زودرس می‌تواند یکی از دلایل مصرف ضدآفتاب باشد. مطالعات در مورد بروز علائم پیری نشان می‌دهد، افرادی که زیر 55 سال دارند و به‌طور منظم از کرم ضد آفتاب استفاده می‌کنند، 24% کمتر از افرادی که این کرم را مصرف نمی‌کنند، دچار بروز علائم پیری می‌شوند.

کرم‌های ضدآفتاب در برابر اشعه‌های مخرب خورشید که به طور مستقیم روی کاهش تولید کلاژن و الاستین اثر دارند، از پوست محافظت می‌کنند. کلاژن و الاستین دو عامل اصلی حفظ سلامت و انعطاف پوست هستند و از بین رفتن آن‌ها باعث ایجاد چین‌وچروک بیشتر می‌شود. کرم‌های ضدآفتاب و ضد چروک به عنوان بخش اساسی از روتین مراقبت از پوست، جلوی این فرایند را می‌گیرد و رطوبت پوست را حفظ می‌کند تا پوست جوان بماند و  پیری زودرس نشود.

3. کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست

شاید برای برخی از افراد، استفاده از ضد آفتاب توجه به زیبایی پوست باشد اما یکی از اصلی‌ترین فواید ضد آفتاب، حفاظت از پوست در برابر خطر انواع سرطان است. سرطان پوست یکی از شایع‌ترین اشکال سرطان در کشورهای مختلف است که با افزایش سن در میان زنان، ممکن است منجر به مرگ شود. برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری باید در طول روز، به‌صورت منظم از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.

کرم‌های ضدآفتاب تأثیر بسزایی در جلوگیری از خطر ابتلا به سرطان پوست دارند. این کرم‌ها با فیلترها و ترکیبات مختلف، پوست را از اثرات آسیب‌زننده اشعه UV محافظت می‌کنند. اشعه UV از جمله عوامل اصلی ایجاد سرطان پوست است و ممکن است به تغییرات ژنتیکی و آسیب به DNA سلول‌های پوست منجر شود. با استفاده منظم از کرم‌های ضدآفتاب، این اشعه‌های مضر به پوست نفوذ نمی‌کنند و از تولید خطرناک رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌شود. در مجموع، مصرف منظم کرم‌های ضدآفتاب به عنوان یک قدم مهم در حفظ سلامت پوست و کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست محسوب می‌شود.

4. کاهش لک‌های پوستی

استفاده از کرم ضد آفتاب از تحریک پوست و بروز لک‌های تیره و تحریک‌کننده جلوگیری می‌کند.این کرم‌ها حاوی فیلترها و ترکیباتی هستند که از پوست در برابر اشعه‌های UV آفتاب محافظت می‌کند. این اشعه‌ها می‌توانند به طور مستقیم باعث ایجاد لکه‌های پوستی شوند و تولید نامناسب ملانین که در ایجاد لکه‌های پوستی نقش اساسی دارد را تشدید کنند. با استفاده از کرم ضدآفتاب، از نفوذ این اشعه‌ها به پوست جلوگیری می‌شود و تأثیرات منفی آنها بر روی رنگ و همگنی پوست به حداقل می‌رسد.

نور خورشید تولید ملاتونین پوست را افزایش می‌دهد و باعث ایجاد لک‌های تیره می‌شود که درمان آن‌ها کار آسانی نخواهد بود. همچنین بسیاری از آکنه‌های پوستی ممکن است ناشی از قرار گرفتن بیش از حد در برابر اشعه آفتاب باشد که با کمک ضد آفتاب می‌توان این مشکل را به حداقل رساند. به این ترتیب، استفاده منظم از کرم ضدآفتاب نه تنها از ایجاد لکه‌های پوستی پیشگیری می‌کند، بلکه توازن رنگی پوست را هم حفظ می‌کند و جلوی تغییرات ناخواسته ناشی از تابش آفتاب را می‌گیرد.

5. جلوگیری از آفتاب سوختگی

کرم‌های ضدآفتاب به عنوان یکی از تدابیر اساسی در حفاظت از پوست در برابر آفتاب سوختگی ایفای نقش می‌کنند. این کرم‌ها ترکیبات متعددی دارند که از پوست در برابر اشعه‌های UVB آفتاب (مسئول ایجاد سوختگی پوست)، محافظت می‌کنند. اشعه UVB می‌توانند به طور مستقیم به سطح پوست نفوذ کند و باعث آسیب سلول‌های پوستی و در نهایت سوختگی شود. با استفاده از فواید کرم ضدآفتاب، از نفوذ این اشعه‌ها به پوست جلوگیری می‌شود و لایه‌ای محافظتی بر روی پوست شکل می‌گیرد. به این ترتیب، استفاده منظم از کرم ضدآفتاب نه تنها از زیان‌های احتمالی سوختگی آفتاب جلوگیری می‌کند، بلکه پوست را از تاثیرات مضر اشعه UVB محافظت می‌کند و به حفظ سلامت و زیبایی پوست کمک می‌کند‌.

6. تقویت سلامت پوست

از فواید استفاده از کرم ضدآفتاب از پروتئین‌های ضروری پوست مانند کلاژن، کراتین و الاستین محافظت می‌کند. تامین این پروتئین‌ها برای حفظ سلامت پوست مهم است، بنابراین بهتر است از یک ضد آفتاب فیزیکی خوب استفاده کنید که به انعکاس اشعه ماورابنفش و محافظت از فعالیت پروتئین‌ها کمک کنید.

انواع کرم ضد آفتاب

ضدآفتاب فیزیکی یا معدنی

ضدآفتاب فیزیکی که به عنوان ضدآفتاب معدنی هم شناخته می‌شود، مانند زره روی پوست می‌نشیند و مانعی بین خورشید و پوست شما ایجاد می‌کند تا از نفوذ اشعه جلوگیری کند. دی‌اکسید تیتانیوم و اکسید روی ترکیبات کلاسیک ضدآفتاب معدنی هستند. جنبه مثبت ضدآفتاب‌های معدنی این است که روی پوست ملایم‌اند و شرایطی مانند روزاسه را که می‌تواند به آفتاب و ضدآفتاب خیلی حساس باشد را تحریک و تشدید نمی‌کند و بعد از استفاده به سرعت اثر می‌کنند. با پیشرفت‌های فناوری مانند فناوری نانو، بسیاری از کرم‌های ضدآفتاب در حال حاضر به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که سبک، ترکیب‌پذیر، و بدون چربی باشند.

ضدآفتاب شیمیایی یا مصنوعی

ضدآفتاب شیمیایی که همچنین به عنوان ضدآفتاب مصنوعی شناخته می‌شود با جذب اشعه و سپس تبدیل آن به انرژی گرمایی جلوی آن را می‌گیرد. از آن‌جایی که این فرایند شیمیایی است، باید پانزده دقیقه بعد از استفاده به آن فرصت بدهید تا جذب شود و به‌طور مؤثر عمل کند. کرم‌های ضدآفتاب شیمیایی می‌توانند بسیار سبک‌تر از فرمول‌های معدنی باشند و بیشتر آن‌ها مانند مرطوب‌کننده‌ها عمل می‌کنند و هیچ اثری از خود باقی نمی‌گذارند. ضدآفتاب‌های شیمیایی ترکیبی از دو تا شش ماده فعال مانند اکسی بنزون، آووبنزون یا اکتیسالات هستند.

کدام ضدآفتاب برای من مناسب است؟

مسئله مهم دیگر در انتخاب ضدآفتاب، سازگاری آن با پوست است. آدم‌ها مدل‌های پوستی متفاوتی دارند و باید هنگام خرید، کرمی متناسب با نوع پوست خودتان انتخاب کنید. اگر پوست خشک دارد، باید یک ضد آفتاب پوست خشک انتخاب کنید که ترکیبات آبرسان در فرمولاسیون خود داشته باشد تا از فواید آن به خوبی بهرمند شوید. هیالورونیک اسید، روغن‌های گیاهی، گلیسرین، سنتلا، لانولین و سیلیکون از جمله ترکیباتی هستند که پوست را هیدراته نگه می‌دارند.پ

بیشتر بخوانید: بهترین کرم‌های ضدآفتاب ایرانی و خارجی از نظر پزشکان

از طرفی بهتر است برای پوست چرب سراغ فرمولاسیون اس‌پی‌اف مبتنی بر آب و ضدآفتاب‌های ژلی بروید. چنین فرمولی جلوی ترشح چربی را می‌گیرد و حالت چرب و روغنی روی پوست به‌وجود نمی‌آورد. ضدآفتاب پوست چرب حاوی ترکیباتی همچون سالیسیلیک اسید یا نیاسینامید هستند و باید بدون روغن (Oil-Free) باشند. اگر پوست حساسی دارید ضدآفتابی با ترکیبات تسکین‌دهنده مثل آلانتوئین یا کمیلا آبسولوتا انتخاب کنین. همچنین در کرم‌های ضدآفتاب برای پوست‌های حساس ترکیبات ضدالتهاب و مغذی همچون چای سبز و آلوئه‌ورا هم استفاده می‌شود.

4 نکته ساده برای استفاده بهتر از ضد آفتاب

در این مطلب از مجله خانومی به‌طورکامل درباره فواید و ضرورت استفاده از ضد آفتاب و عوارض عدم استفاده از آن صحبت کردیم. در این بخش با معرفی 4 نکته ساده، کمک می‌کنیم که مزایای کرم ضدآفتاب را به حداکثر برسانید.

1. به‌صورت روزانه و حداقل 20 دقیقه قبل از خروج از خانه، از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. استفاده از این کرم برای کودکان بالای شش ماه توصیه می‌شود.
2. هنگام خرید ضد آفتاب حتما سعی کنید گزینه‌ای را انتخاب کنید که طیف گسترده یا Broad-Spectrum روی بسته‌بندی آن درج شده باشد. این نوع ضدآفتاب در برابر هر دو نوع اشعه UVA و UVB محافظت می‌کند.
3. به اندازه کافی از ضدآفتاب استفاده کنید. بهتر است هنگام استفاده از ضدآفتاب کمی سخاوتمندانه عمل کنید چراکه اگر بخش کوچکی از پوست بدون ضدآفتاب بماند، می‌تواند منجربه آفتاب‌سوختگی و سایر عوارض منفی شود.
4. کرم ضد آفتاب چیزی نیست که یک بار استفاده کنید و بقیه روز آن را کنار بگذارید. استفاده مجدد ضدآفتاب، کلید حفاظت پایدار در برابر نور خورشید است. به‌طورکلی باید هر دو ساعت یک بار ضدآفتاب خود را تمدید کنید و در صورتی‌که زیاد عرق می‌کنید یا در حال شنا هستید، این زمان بین 40 تا 80 دقیقه کاهش پیدا می‌کند.

اگر تابه‌حال در زمان‌هایی که با عجله از خانه خارج می‌شدید، وسوسه حذف کردن ضد آفتاب را داشتید، دیگر وقتش رسیده این کار را کنار بگذارید. با توجه به فواید ضد آفتاب، اهمال‌کاری در مصرف این کرم ریسک بزرگی محسوب می‌شود که اثرات منفی آن تا آخر عمر زیبایی و سلامت پوستتان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. شاید در نگاه اول سخت به‌نظر برسد اما باید سعی کنیم مصرف روزانه و درست کرم ضد آفتاب را جزو عادت‌های خوب زندگی خود قرار دهیم.

سوالات متداول ضرورت استفاده از ضد آفتاب

آیا در روزهای بارانی یا ابری هم باید از کرم ضدآفتاب استفاده کرد؟

فرقی نمی‌کند هوا آفتابی باشد یا ابری؛ اشعه‌های مضر آفتاب از پشت ابرها هم آسیب زا هستند. بنابراین باید بدون توجه به وضعیت آب‌وهوا، همیشه از کرم ضدآفتاب استفاده کرد.

فواید ضد آفتاب برای پوست چیست؟

استفاده منظم از ضدآفتاب خطر ابتلا به سرطان پوست و آفتاب سوختگی را کاهش می‌دهد. علاوه‌براین از پوست شما در برابر اشعه‌های مضر آفتاب محافظت کرده و از پیری زودرس و بروز چین‌وچروک‌ و ایجاد جوش و آکنه جلوگیری می‌کند.